SGK giriş tarihine göre değişen emeklilik sistemi, 94, 2008 ve 2018 yıllarında işe başlayanlar için yeni erken emeklilik fırsatları sunuyor. 3.600, 4.500 ve 5400 günlük prim üzerinden oluşturulan modellerle, bazı şartları yerine getiren sigortalılar erken yaşta emeklilik imkânı elde edebilecek. Emeklilik yaşı, prim günü ve çalışma süresi gibi kriterler dikkate alınarak hazırlanan bu düzenleme, milyonlarca sigortalı için çeşitli emeklilik seçeneklerini gündeme getiriyor.
Sigorta yılına göre emeklilik şartları tekrar şekilleniyor
SGK düzenlemelerinde yapılan son değişikliklerle, sigorta başlangıç yılına göre emeklilik koşulları tekrar tanımlanıyor. 1994, 2008 ve 2018 yıllarında çalışmaya başlayan sigortalılar için 3600, 4500 ve 5400 prim günü üzerinden kısmi emeklilik imkânı sunuluyor. Emeklilik yaşı ve hizmet yılı dikkate alınarak oluşturulan bu sistemler, erken yaşta emekli olmayı hedefleyen vatandaşlara seçenekli sistemler getiriyor.
3600, 4500 ve 5400 günle emeklilik hesabı
Türkiye’de emeklilik sistemi, sigorta giriş tarihine göre şekilleniyor. 94, 08 ve 18 gibi kilit yıllarda çalışmaya başlayanlar için çeşitli prim günleriyle kısmi emeklilik fırsatları oluşturuluyor. Sosyal güvenlik düzeninde yer alan bu alternatif hesaplamalar, primi eksik olan ya da çalışma süresi sınırlı kalan çalışanlara yeni fırsatlar tanıyor.
1994 öncesi için 3600 günle erken emeklilik
9 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olan vatandaşlar, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim günü koşullarını tamamladığında kısmi emeklilik hakkı elde edebiliyor. Bayanlarda yaş sınırı elli, erkeklerde ise 55 olarak belirleniyor. Kesintili çalışma geçmişi olanlar için bu model cazip bir seçenek sunuyor.
2008 girişlilere 4500 günle emeklilik yolu
2000 ve sonrası sigorta girişi yapılan çalışanlar için erken emeklilik şartları biraz daha zor. Bu grup, 4.500 gün prim ve 25 yıl çalışma ile emekli olabiliyor. Kadınlar 58 yaşında, erkeklerde 60 emekli olabiliyor. Bu sistem, düzenli prim ödeyen ancak uzun hizmet süresine ulaşmakta zorlanan çalışanlara önemli bir avantaj sağlıyor.
2018 sonrası girişlerde 5400 günlük model
2008’den sonra SGK kaydı açılanlar için en ağır kısmi emeklilik koşulları geçerli. Bu grupta yer alan kişiler için 5.400 günlük prim ve 25 yıl çalışma süresi gerekli. Kadınlar 58, erkek sigortalılar 60 yaşında emeklilik hakkı kazanabiliyor.
Engelli ve malulen emeklilik seçenekleri
Vergi indirimiyle erken emeklilik
En az %40 sağlık raporu sahip olan çalışanlar, vergi indirimi hakkı ile yaşa takılmadan emekli olabiliyor. Prim günü ve sigortalılık süresi, engellilik oranına bağlı olarak değişiyor:
– %40–49 arası için on sekiz yıl ve 4100 gün,
– %50 ila %59 arası için 16 yıl ve 3700 gün,
– %60 üstü için on beş yıl ve 3.960 gün gerekiyor.
Malulen emeklilikte sağlık raporu şart
Çalışma gücünün %60’ını kaybeden bireyler, sağlık kurulu raporu ile 1.800 gün prim temelinde emekliliğe başvurabiliyor. Bu hak, sadece iş gücü kaybı kalıcı olan kişiler için uygulanabilir. Emeklilikten sonra çalışma durumunda emekli aylığı kesiliyor.
Engelli çocuğu olan annelere destek
Bakım yükü taşıyan anneler için özel bir avantajlı sistem uygulanıyor. Bu kadınların prim günlerine yıllık %25 oranında ekleme yapılıyor. Aynı zamanda bu ek primler, emeklilik yaşından eksiliyor. Böylece kadınlar avantajlı biçimde emeklilik fırsatı kazanıyor.
Emeklilik stratejisi nasıl olmalı
-
Emeklilik planınızı, sigorta başlangıç tarihinize göre belirleyin.
-
Eksik günlerinizi, borçlanma seçenekleriyle tamamlayın.
-
Engelliyseniz, malulen emeklilik gibi özel hakları değerlendirin.
-
Çocuğunuz engelliyse, ek prim avantajlarından yararlanarak emeklilik sürenizi kısaltabilirsiniz.