Suudi Arabistan, Gazze’de yaşanmış olan gelişmeler sebebiyle İsrail ile normalleşme sürecini dondurdu
Suudi Arabistan yönetimi, İsrail ile normalleşme müzakerelerini askıya aldı.
Suudi hükümetine yakın bir kaynak yapmış olduğu açıklamada, İsrail ve Hamas arasındaki savaşın devam etmiş olduğu bir ortamda, Riyad’ın İsrail ile ihtimaller içinde normalleşme görüşmelerini askıya almaya karar verdiğini söylemiş oldu.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’in Orta Doğu turu kapsamında şu anda Riyad’da bulunduğunu belirten kaynak, Suudi Arabistan’ın “İsrail ile ihtimaller içinde normalleşme görüşmelerini askıya almaya karar verdiğini ve ABD’li yetkilileri bu mevzuda bilgilendirdiğini” dile getirdi.
Reuters’a nazaran de mevzuya vakıf iki kaynak, Suudi Arabistan’ın ABD destekli İsrail ile ilişkileri normalleştirme planlarını rafa kaldırdığını ve dış siyaset önceliklerini hızla gözden geçirdiği bilgisini verdi.
Gazze merkezli Filistinli silahlı direniş grubu Hamas ile İsrail içinde devam eden harp, bununla beraber Suudi Arabistan Krallığı’nı İran’la ilişki kurmaya itti.
Suudi Veliaht Prens Muhammed bin Selman, çatışmaların patlak vermesinin akabinde ilk telefon görüşmesini İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ile yapmış oldu. Taraflara nazaran liderler arasındaki görüşme 45 dakika sürdü.
Reuters’a konuşan kaynaklar, ABD destekli İsrail’le normalleşme görüşmelerinde gecikme yaşanacağını, Riyad’ın bunu ABD ile müdafa anlaşmasını elde edebilme yolunda mühim bir koz olarak kullanacağını aktardı.
Bölgede 7 Ekim’de patlak veren harp öncesi hem İsrailli hem de Suudi liderler Orta Doğu’yu tekrardan şekillendirebilecek ihtimaller içinde bir anlaşmaya doğru istikrarlı şekilde ilerledikleri yorumlarını yapıyordu.
Hatta İslam’ın en mukaddes iki mekanına ev sahipliği meydana getiren Suudi Arabistan, son harbe kadar, İsrail, Filistinlilere kendi bağımsız devletlerini kurma izni vermese bile ABD müdafa anlaşması arayışının raydan çıkmasına izin vermeyeceğini ima etmişti.
Sadece analistlere nazaran “Filistinlileri bir kenara iten yaklaşım” bölgedeki Arapları kızdırma riski taşıyordu.
Riyad, İsrail’le ilişkileri normalleştirmesi karşılığında ABD’den resmiyete dökülmüş bir müdafa anlaşmasını imzalamasını istiyor.
Bu bağlamda Riyad, Washington’dan sivil nükleer programı için destek, beçinci nesil F-35 harp uçakları ve gelişmiş Amerikan silahlarına süratli ve sorunsuz erişim talep ediyor.
Joe Biden liderliğindeki ABD yönetimi ise hemen hemen Suudi Arabistan’a söz vermiş değil.
Zira Washington, Riyad’a söz mevzusu antak kalma karşılığında bazı şartlar sunuyor. Bunlardan ilki ve en önemlisi ise İsrail ile ilişkileri normalleştirmesi.
Riyad’ın duruşuna vakıf bir kaynak, İsrail’le görüşmelerin şimdilik sürdürülemeyeceğini ve müzakereler tekrardan başladığında ise İsrail’in Filistinlilere vereceği tavizler mevzusunun daha büyük bir öncelik olması icap ettiğini belirtti.
Bu da, Riyad’ın bağımsız Filistin devleti fikrinden geri adım atmadığını gösterdiği şeklinde değerlendirildi.
Suudi Arabistan’a yakın bir başka kaynak Washington’ın Riyad’a Hamas’ın İsrail saldırısını kınaması için baskı yaptığını sadece Suudi Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan’ın buna karşı çıktığını söylemiş oldu. Mevzuya aşina bir ABD’li yetkili de bunu doğruladı.
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan ise Beyaz Saray’da düzenlenen bir görüşmede normalleşme çabalarının “askıya alınmadığını” fakat öteki acil sorunlara odaklanıldığını söylemiş oldu.
Yoruma kapalı.