1453 senesinde İstanbul’un Osmanlılar tarafınca fethinden sonrasında Fatih Sultan Mehmet tarafınca bu yapı camiye dönüştürülmüştür. 1934 senesinde gösterilen Bakanlar Kurulu Kararnamesi ile beraber müzeye dönüştürülmüştür. Bununla beraber kazı ve tadilat emekleri da başlatılmıştır. 1935 ile 2020 seneleri içinde müze şeklinde hizmet vermiştir. 2020 senesinde ise müze kapsamının iptal edilmesi ile tekrardan cami statüsü kazanmıştır.
Ayasofya’nın Müze Oluş Süreci Nasıldır?
Ayasofya adında olan yapı, Fatih Sultan Mehmet tarafınca İstanbul’un 1453 senesinde fetih edilmesi ile birlikte camiye çevrilmiştir. Oldukca sayıda zamanı belgelerin içinde harap bir halde olduğu belirtilen bu yapı, İstanbul’un fethedilmesinden sonrasında herhangi bir tahribata uğratılmamış olduğu şeklinde, yapılmış olan güçlendirme ve onarımlar aracılığı ile bugüne dek en iyi şekilde korunmuştur. Bununla beraber Osmanlı mimari faktörleri ile meydana getirilen ilaveler ile mukaddes bir mekân yada ibadethane biçiminde varlığını devam ettirmiştir.
Ayasofya yapısı, 24 Kasım 1934 tarihinde Mustafa Kemal Mustafa Kemal Atatürk’ün önerisi üstüne ve Bakanlar Kurulu’nun sonucu ile birlikte müzeye dönüştürülmüştür. Bu dönüştürülme işleminin peşinden da 1 Şubat 1935 tarihinde ziyarete açılması sağlanmıştır. Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Mustafa Kemal Atatürk’ün vermiş olduğu iznin peşinden başlamış olan emek harcamalar tam on beş yıl sürmüştür ve tarih olarak 1947 senesinde tamamlanmıştır. 1996 senesinde Dünya Anıtları İzleme sıralaması içinde alınmış olan Ayasofya’nın kubbesi ile minareleri, Dünya Anıtları Fonu’nun da yardımıyla 1997 ile 2002 yılları aralığında restore edilmiştir. Müze UNESO Dünya Mirası sıralamasında yer almıştır.
Ayasofya Camii’ne Nasıl Gidilir?
Ayasofya, İstanbul ilinin Fatih ilçesinde yer almakta olan bir yapıdır. Sultanahmet’in içinde bulunmaktadır. Sultanahmet’e en kolay bir halde tramvay aracılığı ile gidilmektedir. Bağcılar ile Kabataş tramvayı ile gezi edip Sultanahmet durağında inildiğinde Ayasofya’ya ulaşılacaktır. İstanbul’un her alanından İETT otobüsleri ile Eminönü’ne sonrasında da Ayasofya Camii’ne erişebilmek mümkün olmaktadır. Bununla beraber yakınında yer edinen İETT Adalet sarayı Durağından da, inildiği takdirde beş yüz metre yürünerek Ayasofya Müzesi’ne ulaşılmaktadır.
Ayasofya Camii’nin Tarihi Özellikleri Nedir?
Tarihi bir yarımada içinde Fatih ilçesine bağlı bulunan Sultanahmet meydanında yer edinen Ayasofya, İstanbul’da yapılmış olan en büyük Bizans kilisesi niteliğini taşımaktadır. Aynı bölümde tam üç kere inşa edilmiştir. İlk yapıldığı dönem içinde Megale Ekklesia adını almıştır. Megale Ekklesia’nın Türkçesi büyük kilise şeklindedir. V. yüzyıldan başlayarak Hagia Sophia ya da mukaddes hikmet şeklinde isimlendirilmiştir. I. Kilise ise İmparator Constantinos ’un oğlu olan imparator Constantios tarafınca 360 senesinde yaptırılmıştır.
Bahsedilen kilise bazilikal planlı ve ahşap çatılı bir yapıya haizdir. Kilise 404 senesinde o dönemde İmparator olan Arcadios’a karşı, çıkmış olan halk ayaklanması içinde kısmen yakılmıştır ve harap olmuştur. Bu sebepten dolayı II. Kilise ise İmparator II. Theodosios tarafınca Mimar Ruffinos ’a 415 senesinde inşa ettirilmiştir. İkinci yapı da bazilikal bir planlı, beş nefli, ahşap çatılı ve üç kapılı anıtsal girişi olan bir yapıdır.
II Ayasofya Kimin Tarafınca Yaptırılmıştır?
II. Ayasofya da İmparator olan Iustinianos aleyhine 532 senesinde başlamış olan ve tarih süresince Nika ayaklanması olarak isimlendirilen isyan neticesinde yanmıştır ve yıkılmıştır. Günümüzdeki Ayasofya ise İmparator Iustinianos tarafınca o devrin iki tane mühim mimarı olan Tralles’li Anthemios ile Miletos’lu Isidoros’a yaptırılmıştır. Bu binanın yapım işlemine 23 Şubat 532 senesinde başlanmıştır.
Bin tane usta ve on bin tane işçi ile beraber beş senede tamamlanmıştır. Bu tamamlanma işleminin peşinden 27 Aralık 537 senesinde ibadete açılmıştır. Ayasofya’da VI. yüzyılda yapılmış olan orijinal tavan mozaiklerinin geometrik ve bitkisel motifli olanları bugüne dek ulaşmış, fakat tasvirli mozaikler ise ikonaklazma akımının bitmesinden sonrasında yapılmıştır.
Ayasofya Niçin Önemlidir?
Doğu Roma İmparatorluğu’nun İstanbul içinde yaptırdığı en büyük kilise niteliğine haiz olan Ayasofya, aynı yerde tam üç kez inşa edilmiştir. Bahsedilen Ayasofya, Doğu Roma İmparatorluğu süresince hükümdarların taç giyindikleri, başkentin ise en büyük kilisesi şeklinde katedral görevi görmüştür.
Yoruma kapalı.