ABD, İran’da tutuklu bulunan beş Amerikan vatandaşının özgür bırakılması karşılığında Tahran’a uygulanan 6 milyar dolar tutarındaki yaptırıma muafiyet sonucuna imza attı.
Washington yönetimi, İran’da tutuklu bulunan beş Amerikan vatandaşının özgür bırakılması karşılığında Tahran’ın dondurulmuş 6 milyar dolarlık parasıyla ilgili yaptırımı kaldırdı.
Bu kapsamda İran parasını Cenup Kore’den Katar’a aktarma edebilmeleri için genel bir feragatname gösterildi.
Dışişleri Bakanı Antony Blinken, ABD ve İranlı yetkililerin prensipte bir anlaşmaya varıldığını açıklamalarından bir ay sonrasında, geçen haftanın sonlarında yaptırımlardan muafiyet kararını imzaladı.
Kurultay feragat kararından pazartesi gününe kadar haberdar edilmedi.
Antak kalma kapsamında beş İranlı mahkumun da özgür bırakacağı ilk kez açıklandı.
“6 milyar dolarlık şantaj”
Cumhuriyetçiler, İran ekonomisini güçlendireceğini gerekçe göstererek anlaşmayı eleştirdi.
Iowa Senatörü Chuck Grassley, X platformunda “İran’ın bir numaralı dış politikası olan terörizmin dolaylı olarak finanse edilmesine destek olacak rehineler için ABD’ye 6 milyar dolar ödeme şantajı yapılması oldukça saçma” dedi.
Arkansas Senatörü Tom Cotton da Biden’ı “dünyanın en fena terör destekçisi devletine fidye ödemekle” suçladı.
Senatör Ted Cruz, feragatlerin, yönetimin İran ile tutukluların özgür bırakılmasından daha fazlasını içeren daha geniş bir anlaşmayı gizlice takip ettiğinin bir işareti bulunduğunu söylemiş oldu.
5 Amerikalı özgür bırakılacak
Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü Adrienne Watson ise yönetimin kararını savunarak “Burada yapılmaya çalışılan, haksız yere tutulan 5 Amerikalının özgür bırakılmasını güvence altına alan bir düzenlemedir” dedi.
Anlaşmaya bakılırsa, Cenup Kore’de dondurulan para İran’ın insani yardım mallarının alımında kullanımı için Katar merkez bankasına aktarılacak. Bu da ABD’in İran yaptırımlarının delinmesi anlamına geliyor.
Beş Amerikalı tutuklunun dördü geçen ay İran hapishanelerinden ev hapsine nakledildi. Beşinci tutuklu aslına bakarsan ev hapsinde tutuluyordu.
REKLAMMüzakereler hakkında informasyon sahibi olan kişiler tutukluların gelecek hafta içinde özgür bırakılmalarını beklediklerini söylemiş oldu.
Amerikalı tutuklular içinde 2015’de gözaltına alınan ve casusluk suçlamasıyla 10 yıl hapis cezasına çarptırılan Siamak Namazi, 10 yıl hapis cezasına çarptırılan girişim sermayedarı Emad Sharghi, 2018’de tutuklanan ve 10 yıl hapis cezası alan İran asıllı İngiliz-Amerikan çevreci Morad Tahbaz da bulunuyor. Öteki mahkûmların kimlikleri açıklanmadı.
“Fonlar insani amaçlı kullanılacak”
ABD Dışişleri Bakanı Blinken, “ABD, bu kişilerin özgür bırakılmasını kolaylaştırmak için, ABD’de tutulan beş İran vatandaşını özgür bırakmayı ve (Cenup Kore’de) tutulan ortalama 6 milyar dolarlık kısıtlı İran fonunun, fonların yalnızca insani tecim için kullanılabileceği Katar’daki hesaplara aktarılmasına izin vermeyi taahhüt etti” diye yazdı.
Yaptırım muafiyetleri, Ulusal İran Petrol Şirketi ve İran Merkez Bankası şeklinde daha ilkin cezalandırılmış kuruluşların “Cenup Kore’deki hesaplardan İsviçre ve Almanya’daki hesaplara ve bu hesaplardan Katar’daki hesaplara fon aktarımı” işlemlerini kapsıyor.
Ek kaynaklar • Reuters, AA(*6*)
Yoruma kapalı.